ต่อไป →

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

บทนำ

** ครั้งเสวยพระชาติเป็นพระมโหสถ พระทรงยศเลิศปัญญาจักหาไหน สามารถแก้ปัญหาลุล่วงไป พร้อมมอบความสดใสให้ทุกคน ** ”ปัญญา” แปลว่าความรู้ทั่ว ทั้งความชั่วความดีมีเหตุผล และบาปบุญคุณโทษประโยชน์ตน ไม่เกลือกกลั้วอกุศลหลงงมงาย ** ผู้ใดมีปัญหามาไต่ถาม แก้ไขความข้องใจไม่แหนงหน่าย ใช้ปัญญาเลิศล้ำประจำกาย เป็นอาวุธแรงร้ายคอยเยียวยา ** ทั้งตนเองผู้อื่นพ้นทุกข์ยาก ขจัดความลำบากที่โถมถา ให้เกิดมีความสุขทุกเวลา สมเป็นที่พึ่งพามหาชน

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑  เด็กอัศจรรย์

** ที่ “ปาจีนวยมัชฌคาม” ซึ่งเป็นนามของหมู่บ้านอย่าฉงน อยู่ทางทิศตะวันออกนอกมณฑล มิถิลาเมืองผู้คนสุขสบาย ** มีเศรษฐีชื่อ “สิริวัฒกะ” ผู้ยึดมั่นในธุระงานทั้งหลาย “สุมนเทวี” คู่เคียงกาย ร่วมกันมีลูกชายสืบสกุล ** ในตอนที่ลืมตามาดูโลก นับเป็นโชคบุญกรรมเสริมนำหนุน ช่างประหลาดเหลือกล่าวเจ้าพระคุณ มือถือยามาเจือจุนชาวประชา ** พร้อมบอกแม่ให้ทราบว่ายาวิเศษ ดีเกินเหตุเมื่อได้ใช้รักษา โรคจะหายเร็วไวในพริบตา แม่จงพาไปแจกจ่ายให้ผู้คน ** นางนำไปเพื่อใช้รักษาพ่อ ที่คอยรอความหวังอย่างหมองหม่น ปวดศีรษะมานานเนิ่นเกินจะทน รอคอยคนมียาดีที่เมตตา ** มารักษาดูแลแก้ให้หาย ทรมานใจกายนานหนักหนา นับได้ครบหกปีที่ผ่านมา รอคอยว่าเมื่อไรหายสักที ** ครั้นเอาไปใช้ทามที่หน้าผาก ความเจ็บปวดที่ว่ามากหายเร็วรี่ ช่างวิเศษจักหายาใดมี คุณสมบัติอย่างนี้ในโลกเรา ** สิริวัฒกะแจกยาให้ แก่คนที่ป่วยไข้ใจอับเฉา หวังช่วยเหลือเกื้อกันเพื่อบรรเทา ทุกข์ที่รุ่มร้อนรุมเร้าเศร้าเหลือใจ ** ใช้ยาที่เศรษฐีมีมามอบ ทาแล้วชอบโรคร้ายที่ว่าใหญ่ พอทาเสร็จหายพลันในทันใด จึงเลื่องลือกันไกลทั่วนิคม ** ผู้เป็นพ่ออาศัยเหตุมีเขตขอบ ตามระบอบดูดีที่เหมาะสม ตั้งชื่อลูก “มโหสถ” ยศอุดม จากชั้นพรหมจุติมาค่าอนันต์ ** อันชื่อนี้มีความหมายให้รู้ว่า “ผู้มียาขนานเอก” ใช่เสกสรร ผู้คนได้พึ่งพายามจาบัลย์ พ้นโรคอันร้าวรานสุดทานทน

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๒  หนูน้อยสถาปนิก

** มโหสถเจริญวัยเป็นลำดับ กำหนดนับเจ็ดปีมิตกหล่น สร้างผลงานยิ่งใหญ่เกินวัยตน ปวงประชาทุกคนต่างตะลึง ** เป็นสถาปนิกออกแบบสร้าง ศาลากว้างหลังใหญ่นึกไม่ถึง มีห้องหับมากมายหมายคำนึง เป็นที่พึ่งคนจรพักผ่อนกาย ** ลักษณะของศาลาต่างระดับ แบ่งเป็นห้องเหมาะกับคนหลากหลาย เพื่อพักพาอาศัยให้สบาย มีเรียงรายเป็นสัดส่วนล้วนสวยงาม ** เช่นห้องสำหรับคนที่จนยาก ที่มาจากต่างถิ่นไม่หมิ่นหยาม หรือคนบ้านเดียวกันทุกรูปนาม มาพักได้ด้วยความสวัสดี ** ส่วนนักปราชญ์ก็มีให้ได้อาศัย ในสมัยเดินทางกลางวิถี มีที่พักผลอดภัยในราตรี พร้อมกับที่บำเพ็ญธรรมไว้สำรอง **ห้องสำหรับนายวาณิชคิดค้าขาย คนเดินทางมากมายไว้สนอง อำนวยความสะดวกตามครรลอง ตามทำนองคนเอื้อเฟื้อช่วยเหลือกัน ** ห้องคนอนาถาคราคลอดลูก เครื่องพันผูกสายใยให้สุขสันต์ สืบพงศ์เผ่าเหล่ากอนิจนิรันดร์ ได้พักผ่อนไม่ต้องพรั่นอันตราย ** ทุกทุกห้องล้วนมีหน้ามุขสวย ประกอบด้วยลายวิจิตรนิมิตรหมาย สวยงามดีมีระฆังรอบเชิงชาย กนกลายที่หน้าบันงามชั้นครู ** มโหสถออกแบบสระขนาดใหญ่ บรรยากาศทั่วไปวิไลหรู มีพันธุ์บัวมากมายชวนให้ดู สำหรับผู้อาศัยผ่านไปมา ** ที่ขอบสระมีไม้ดอกไม้ประดับ น่าพักผ่อนนอนหลับเป็นหนักหนา มีกลิ่นหอมอบอวลมวลมาลา หมู่ภมรแย่งกันหาน้ำหวานกิน ** ทางลงสระไม่น้อยหนึ่งร้อยท่า มองดูละลานตาสมถวิล ผู้คนลงไปอาบตราบอาจิณ มีดวงจินต์สดใสในธารา ** ทั้งข้าวปลาอาหารครบทุกสิ่ง ช่างสะดวกเสียจริงสุดหรรษา มีที่พักที่กินพร้อมหยูกยา มโหสถจัดหาบริการ ** แต่สิ่งที่สำคัญน่าสรรเสริญ ช่างแสนดีเหลือเกินอย่ามองผ่าน เขาและเพื่อนบริจาคเงินเป็นทาน สร้างศาลามโหฬารเพื่อปวงชน ** มีประโยชน์มากล้นพ้นคำกล่าว ชาวประชารู้ข่าวตามนุสนธิ์ พากันเปล่ง “สาธุการ” บันดาลดล ให้เจ้าของไม่หมองหม่นสุขกายใจ

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๓  ตัดสินคดีลักวัว

** ชายคนหนึ่งซื้อวัวจากบ้านนอก จูงจากคอกด้วยความฝันอันยิ่งใหญ่ จะหักพงถางป่าโดยเร็วไว ทำนาไร่สร้างครอบครัวของตัวเรา ** เดินผิวปากดังลั่นสนั่นพฤกษ์ ในใจนึกต่อแต่นี้ไม่มีเหงา จะไถนาปลูกข้าวไม่ซบเซา สร้างฐานะไม่อายเขาตอนชรา ** เดินมานานเหนื่อยนักอยากพักเหนื่อย เกิดรู้สึกปวดเมื่อยทั้งแขนขา อีกทั้งง่วงเมื่อลมเย็นโชยอีกครา ไม่รอช้าผูกวัวไว้อย่างดี ** เสร็จแล้วจึงรีบนั่งใต้ตนไม้ ที่อยู่ใกล้ทางเดินเนินพฤกษี ลมพัดอ่อนเอนกายนอนทันที สุขเหลือที่หลับใหลในไม่นาน ** ตื่นขึ้นมาตกใจวัวไม่อยู่ จึงได้รู้มีขโมยมาล้างผลาญ ลักเอาวัวเราไปใจร้าวราน คนใจพาลทำได้ร้ายเหลือทน ** รีบออกเดินติดตามคนใจร้าย ด้วยมุ่งหมายเอาคืนคงได้ผล คิดอย่างนี้จึงรีบจรดล ไปหาคนขโมยวัวชั่วได้ใจ ** เป็นโชคดีที่ตามทันกระชั้นชิด จึงสะกิดถามว่าจะไปไหน วัวของข้าท่านจูงมาเพราะเหตุใด ข้าขอคืนเร็วไวส่งเชือกมา ** หัวขโมยจึงบอกว่าไม่ใช่ อันวัวตัวนี้ไซร้เป็นของข้า มาขี้ตู่เอาด้านด้านพาลนี่นา ซ้ำพูดจาใส่ร้ายน่าอายจริง ** ทั้งสองต่างแย่งกันเป็นเจ้าของ ฝ่ายโจรอยากครอบครองต้องกรอกกลิ้ง ต่างก็ยกเหตุผลมาอ้างอิง กล่าวพาดพิงสิ่งต่างต่างอย่างเลื่อนลอย ** ขณะนั้นเถียงกันเพลินเดินมาถึง ศาลาซึ่งมหาชนมาใช้สอย ที่มโหสถได้สร้างไว้รอคอย ให้พวกคนใหญ่น้อยได้พึ่งพา ** มโหสถผ่านมาจึงไต่ถาม เขาจึงได้รู้ความตัวปัญหา ช่วยตัดสินทันทีมิรอรา ด้วยศรัทธาอยากช่วยเหลือเอื้ออาทร ** ท่านทั้งสองให้วัวกินสิ่งใด จงพูดไปตามจริงอย่าหลอกหลอน ฝ่าขโมยรีบตอบไม่ร้าวรอน ข้าได้ป้อนจำพวกแป้งแฝงด้วยงา ** ทั้งขนมนมสดจดจำไว้ เราต้องให้อาหารดีมีคุณค่า วัวจะต้องแข็งแรงไถคลาดนา คนชั่วช้ามาหลอกอำทำวุ่นวาย ** เจ้าของวัวตอบว่าตัวข้านี้ เงินทองไม่ค่อยมีจะใช้จ่าย ให้กินหญ้าตามประสาของวัวควาย ไม่อาจหมายให้กินของดีดี ** มโหสถเริ่มพิสูจน์เรื่องจริงเท็จ นำไม้เด็ดมาให้เห็นเป็นสักขี สั่งให้โขลกใบประยงค์ในทันที แล้วเอาน้ำอันเกิดมีให้วัวกิน ** ในไม่ช้าเจ้าวัวจึงสำรอก อาหารในท้องออกจนหมดสิ้น ปรากฏว่ามีแต่หญ้กองบนดิน ไร้ราคินสิ่งเจือปนผลชัดเจน ** มโหสถจึงประกาศให้คนรู้ ผู้มาเยือนเฝ้าดูไม่หนีเผ่น แล้วตัดสินให้ประจักษ์ตามหลักเกณฑ์ ไม่ใช่เรื่องล้อเล่นเป็นเรื่องฮา ** ชายผู้ที่ให้หญ้าเป็นอาหาร ไม่ใช่คนคิดพาลดังกล่าวหา เป็นเจ้าของที่แท้จริงเห็นกับตา จงคืนวัวเขามานะพ่อคุณ

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๔  ตัดสินคดีหญิงแย่งลูก

** สองผู้หญิงเดินเถียงกันเสียงลั่น นี่ลูกฉันเธอไม่ใช่ให้เคืองขุ่น ฉันรักของฉันมากอยากเจือจุน ให้ไออุ่นสมกับที่มีเขามา ** อีกคนหนึ่งจึงกล่าวเราก็รัก เฝ้าฟูมฟักเลี้ยงดูอยู่รักษา ยามป่วยไข้ดูแลไม่ห่างตา หาหยูกยามาให้ได้กลืนกิน ** เถียงกันมาเถียงกันไปไม่ยอมแพ้ จึงไม่รู้ว่าใครแม่ดังถวิล เดินเถียงกันไม่หวั่นใจใครได้ยิน ไม่สุดสิ้นข้อยุติที่ผู้ใด ** มโหสถทราบเรื่องมิเชื่องช้า หวังรีบแก้ปัญหาพาสดใส จะพิสูจน์ความถูกต้องเป็นของใคร เพราะเป็นคนจริงใจไม่อำพราง **จึงขีดรอยลงบนดินถวิลหวัง เพื่อหยุดยั้งข้อพิพาทที่บาดหมาง นำเด็กมาวางลงที่ตรงกลาง ให้ผู้หญิงสองนางแย่งชิงกัน ** คนหนึ่งให้จับมือของเด็กไว้ อีกคนให้จับเท้าเอาไว้มั่น แล้วให้สัญญาณดึงขึ้นมาพลัน ผู้ชนะได้เด็กนั้นไปครอบครอง ** ต่างดึงกันด้วยหวังจะชนะ ไม่ลดละอยากเป็นหนึ่งไม่ใช่สอง เด็กเจ็บปวดทนไม่ไหวน้ำตานอง ส่งเสียงร้องเพราะเจ็บปวดรวดร้าวกาย ** ผู้หญิงที่จับเท้าเศร้าในจิต ยิ่งยิ่งคิดก็พาน่าใจหาย เสียงร่ำร้องก้องหูไม่รู้คลาย ใจวุ่นวายด้วยสาเหตุเวทนา ** นึกสงสารเด็กน้อยกลอยใจเอ๋ย คงเจ็บปวดมากเลยร้องไห้จ้า รีบปล่อยมือทันทีมิรอรา ประหนึ่งว่าใจจะขาดพินาศลง ** ฝ่ายหญิงที่จับมือของเด็กน้อย ไม่ยอมปล่อยหวังชนะดังประสงค์ เด็กจะเป็นอย่างไรไม่พะวง มัวแต่หลงชนะแพ้แย่เกินการ ** มโหสถเห็นแล้วจึงตัดสิน โฉมยุพินที่ปล่อยมือคือหลักฐาน น้ำใจช่างประเสริฐเลิศโอฬาร มีเมตตาเป็นบริวารแห่งความดี ** จิตใจแสนอ่อนโยนสมเป็นแม่ เป็นลูกเธอจริงแท้แม่โฉมศรี จึงมอบเด็กให้ไปไม่รอรี หญิงคนนี้คือแม่ที่แท้จริง ** ส่วนหญิงสาวอีกคนเป็นยักษ์แฝง ที่ได้แปลงร่างเป็นคนวกวนยิ่ง เพื่อกินเด็กเป็นอาหารไม่ประวิง จึงอ้างอิงเป็นแม่แย่เกินใคร

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๕  พระเจ้าวิเทหราชทดลอง

** ท้าววิเทหราชชาติกษัตริย์ ครองสมบัติมิถิลานครใหญ่ ทรงทราบข่าวมโหสถเลื่องลือไป มีปัญญาเกินใครในแผ่นดิน ** ประสงค์จะทดสอบความสามารถ ชาญฉลาดจริงไหมใช่ดูหมิ่น หวังพิสูจน์ให้รู้สมดังจินต์ เจ้าธานินทรงมีพระบัญชา ** ให้เกลาไม้ตะเคียนยาวคืบหนึ่ง ทรงหวังพึ่งเป็นแนวทรงปุจฉา จงเกลาให้เท่ากันหวังหลอกตา ไม่รู้ว่าโคนปลายเกลาให้งาม ** ครั้นสำเร็จเสร็จสรรพตามประสงค์ ให้นำตรงสู่ชาวบ้านพร้อมคำถาม โคนด้านไหนปลายด้านใดอยากรู้ความ จงรีบตอบไปตามความเป็นจริง ** ชาวบ้านได้เห็นแล้วงงไม่หาย ไม่รู้โคนไม่รู้ปลายสงสัยยิ่ง ปรึกษากันต้องหาที่พักพิง ผู้รู้เรื่องเพื่ออ้างอิงได้ดังใจ ** จึงมุ่งตรงไปหามโหสถ แล้วเล่าเรื่องทั้งหมดไม่เหลวไหล ครั้นเล่าจบจึงรีบส่งท่อนไม้ เพื่อมโหสถจะได้สังเกตมัน ** มโหสถมองดูแล้วสั่งว่า จงไปนำเชือกมาด้วยเชื่อมั่น แล้วให้ผูกที่กึ่งกลางอย่างเร็วพลัน เดี๋ยวคงจะได้รู้กันวันนี้เลย ** หลังจากนั้นให้หย่อนในอ่างน้ำ หวังจะทำการพิสูจน์ไม่นิ่งเฉย โคนท่อนไม้เริ่มจมก่อนเหมือนเช่นเคย ธรรมชาติได้เฉลยเผยตัวตน ** ธรรมของต้นไม้มีอยู่ว่า ส่วนโคนจะหนักกว่าอย่าสับสน เป็นเพราะเนื้อหนาแน่นแก่นคงทน มโหสถรู้แยบยลเป็นอย่างดี ** ให้ชาวบ้านผูกเชือกเป็นเครื่องหมาย จะได้รู้โคนปลายเป็นสักขี แล้วนำไปถวายองค์ภูมี ผู้ครอบครองธานีมิถิลา ** ชาวบ้านได้กราบทูลเจ้าเหนือหัว เพื่อได้รู้กันทั่วตามปรารถนา มโหสถเอื้อเฟื้อและเมตตา แก้ปัญหาตอบคำถามตามต้องการ ** ไม้ส่วนที่มีเชือกเป็นสัญลักษณ์ คือส่วนโคนจงประจักษ์เป็นหลักฐาน ได้ทดลองโดยผู้ที่เชี่ยวชาญ ขอรายงานพระองค์อย่าทรงเมิน ** องค์ราชาสมพระทัยในคำตอบ ช่างรอบคอบด้วยปัญญาน่าสรรเสริญ เหมาะเป็นปราชญ์มิถิลาเสียเหลือเกิน ทรงชื่นชมเพลิดเพลินด้วยศรัทธา

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๖  เข้าเฝ้าพระเจ้าวิเทหราช

** จอมบุรีมิถิลาคราครั้งนั้น ทรงผูกพันค่ำเช้าเฝ้าปรารถนา อยากให้มโหสถได้เข้ามา เป็นหูตารับใช้ใกล้พระองค์ ** จึงทรงมีรับสั่งให้เข้าเฝ้า ในตอนเช้าวันหนึ่งซึ่งประสงค์ จะทดสอบเชาว์ปัญญาโดยเจาะจง เจตจำนงให้เป็นปราชญ์รับราชการ ** มโหสถทราบเรื่องไม่เชื่องช้า พร้อมบิดามุ่งสู่พระราชฐาน อีกทั้งหมู่สหายบริวาร เฝ้ากราบกรานแทบพระบาทหน้าอาสน์ทอง ** พระเจ้าวิเทหราชทรงเชื่อมั่น พ่อแม่นั้นดีกว่าลูกย่อมถูกต้อง เพราะท่านเป็นผู้ดูแลและปกครอง คอยปกป้องแนะนำลูกทุกคน ** มโหสถทูลว่าน่าไม่ใช่ ลูกดีกว่าพ่อแม่ได้ในทุกหน ขอยืนยันสิ่งนี้มีปะปน ในกลุ่มของหมู่ชนบนโลก ** ฝ่ายนักปราชญ์ราชบัณฑิตคิดขัดแย้ง เพราะแอบแฝงมีจิตริษยา ในตัวมโหสถเจ้าปัญญา ด้วยเกรงว่าจะมาแย่งตำแหน่งไป ** นักปราชญ์ที่กล่าวนี้มีสี่ท่าน ประจำการราชสำนักอันยิ่งใหญ่ ที่ปรึกษาเจ้าบุรีที่เกรียงไกร ซึ่งเก่งกว่าผู้ใดในแผ่นดิน ** ท่านผู้นี้มีชื่อว่า “เสนกะ” อีกคนหนึ่ง “ปุกกุสะ” ดังถวิล อีกคนเรียกขานชื่อคือ “กามินท์” อีกคนชื่อ “เทวินท์” คู่หูกัน ** ไม่พอใจมโหสถที่ทักท้วง ต่อองค์พระเจ้าหลวงครองเขตขัณฑ์ ตัวเป็นข้ามากล่าวแย้งองค์ราชัน ช่างอวดดีเกินขั้นจะอภัย ** มโหสถผู้นี้ช่างยโส ชอบคุยโวคุยโตเป็นนิสัย องค์ราชาน่าขับไล่ไม่อาลัย ยังอ่อนวัยไม่มีคารวะตา ** มโหสถยกตัวอย่างให้ได้เห็น ดังเฉกเช่นการผสมพันธุ์อย่างไรหนา ระหว่างสัตว์สองชนิดม้ากับลา ออกลูกมาเป็นม้าอัสดร ** กราบบังคมล้นเกล้าเจ้าอยู่หัว สัตว์สามตัวควรเลือกตัวไหนก่อน เพราะเหตุใดจงแถลงเป็นขั้นตอน ขออ้อนวอนพระองค์ทรงการุณ ** ท้าววิเทหราชองอาจยิ่ง พระขวัญมิ่งผู้เอื้อเฟื้อและเกื้อหนุน จึงตรัสว่าม้าอัสดรซิพ่อคุณ งามละมุนสวยกว่าราคาแพง ** มโหสถจึงสรุปเป็นความว่า ม้ากับลาคือแม่พ่อขอแถลง มีลูกที่ดีกว่าอย่าเคลือบแคลง ใช่กลั่นแกล้งพูดจามาล้อเลียน ** เปรียบดังเช่นมนุษย์ชาญฉลาด ก็สามารถดีได้ด้วยอ่านเขียน ฝึกสมองท่องจำทำความเพียร ไม่เบียดเบียนใครใครให้เดือดร้อน ** อย่างนี้คือลูกที่ดีกว่าแม่พ่อ ไม่ใช่คิดหยอกล้อและหลอกหลอน ขอรับรองลูกอย่างนี้มีแน่นอน ถวายพระพรขอพระองค์ทรงพระเจริญ ** เจ้าธานีมิถิลาทรงพระสรวล เห็นดีด้วยทุกกระบวนไม่เคอะเขิน คนผู้นี้สมควรจะชวนเชิญ มาร่วมงานไม่ควรเมินปล่อยคนดี ** จึงทรงมีรับสั่งให้ปรากฏ ข้าบริการทั้งหมดเป็นสักขี ให้มโหสถปฏิบัติงานทันที จนวันนี้เป็นข้าในพระองค์

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๗  กิ้งก่าได้ทอง

** มโหสถจอมปราชญ์ราชบัณฑิต ได้พิชิตพระทัยดังใจประสงค์ คอยติดตามรับใช้ไม่พะวง หมายเจาะจงอยู่ใกล้ถวายงาน ** ณ วันหนึ่งพระเจ้าวิเทหราช ได้เสด็จประพาสยังสถาน ด้วยตั้งใจทอดพระเนตรอุทยาน เพื่อให้ทรงสำราญสุขสบาย ** ที่ปลายเสาริมประตูใกล้ทางเข้า มีกิ้งก่าคอยเฝ้าเช้าจนสาย ผงกหัวขึ้นลงคงไม่อาย เหมือนท้าทายให้รู้ดูแปลกดี ** ครั้นแล้วมันลงมาหาจอมนาถ ที่พื้นดินใกล้พระบาทบนวิถี คล้ายกับว่าสวามิภักดิ์องค์ภูมี การกระทำเช่นนี้น่าสนใจ ** วิเทหราชตรัสถามมโหสถ ดูภาพพจน์หมายว่าเป็นไฉน เจ้ากิ้งก่าตัวนั้นทำอะไร จงเล่าแจ้งแถลงไขให้เราฟัง ** มโหสถกราบทูลมูลแห่งเหตุ ขอน้อมเกศทูลความตามรับสั่ง กิ้งก่ามาคอยเฝ้าเจ้าเวียงวัง ด้วยเคารพอย่างจริงจังต่อพระองค์ ** พระราชาฟังคำน้อมนำกล่าว ถึงเรื่องราวกิ้งก่าพาให้หลง อยากจะให้สินน้ำใจใฝ่ดำรง จึงตกลงมอบค่าเนื้อเพื่อทุกวัน ** ครั้นอยู่มาวันหนึ่งถึงวันพระ หรือธัมมัสสวนะพาสุขสันต์ ชาวประชาไม่ฆ่าสัตว์โดยทั่วกัน เนื้อขาดตลาดลงไปพลันวันฟังธรรม ** เจ้าหน้าที่ไม่มีเนื้อเผื่อกิ้งก่า เอาเงินมาแขวนคอแทนแสนคมขำ นับแต่นั้นกิ้งก่าน้อยลืมความจำ ที่เคยทำกับราชาน่าอับอาย ** วันนั้นพระเจ้าวิเทหราช จะเสด็จยุรยาตรดังมาดหมาย จึงแต่งองค์ทรงเครื่องย่างเยื้องกราย สู่อุทยานตอนสายให้ชุ่มเย็น ** ครั้นเสด็จถึงประตูดูจนทั่ว มองหาตัวกิ้งก่าอยากจะเห็น แต่มันกลับผงกหัวไม่เคยเป็น น่าอนาถแสนเข็ญอนิจจา ** จึงตรัสถามโหสถโปรดขยาย  อธิบายให้ด้วยช่วยเถิดหนา เหตุใดที่ไม่เหมือนแต่ก่อนมา ดูเฉยชาไม่สนใจในตัวเรา ** มโหสถจึงเล่าแจ้งแถลงไข กิ้งก่าได้หยิ่งยโสเพราะโง่เขลา มันถือว่ามีเงินเพลินมัวเมา คิดว่าใหญ่กว่าใครเขาทั่วแผ่นดิน ** พระราชาสุดแค้นแสนพิโรธ มันสุดโฉดแสนสาหัสตัดให้สิ้น เงินค่าเนื้อริบให้หมดได้อดกิน ให้สมกับที่หมิ่นองค์ราชา ** นี่คือบทเรียนสูงค่ายิ่ง ใช้อ้างอิงสอนสั่งดังปรารถนา คนที่ลืมหลงตนจนระอา เปรียบกิ้งก่าได้ทองผยองตน ** การยกตนข่มท่านโบราณว่า ขาดคนรักคนเมตตาพาหมองหม่น คนรอบข้างชิงชังดังเดนคน ชีวิตต้องอับจนตลอดกาล

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๘  ฟ้ากับดิน

** ครั้นวันหนึ่งคนเก่งกล้ามโหสถ ได้ติดตามพระทรงยศผู้ห้าวหาญ เพื่อเสด็จเลียบเมืองเรืองตระการ หวังเยี่ยมเยือนชาวบ้านรอบนคร ** พระนางอุทุมพรมเหสี ทรงติดตามพระภูมีเหมือนครั้งก่อน เห็นชายหนุ่มถางทางย่องย่างจร จึงหัวเราะหวังขอดค่อนย้อนให้อาย ** ท้าววิเทหราชชาติกษัตริย์ ทรงกริ้วจัดขัดเคืองเรื่องโฉมฉาย หัวเราะส่งเสียงดังนั่งยิ้มพราย เป็นอะไรมากมายบรรยายมา ** อุทุมพรเทวีมีสัจจะ ทูลหัวเราะ “ปิงคุตตะ” คนถางหญ้า ชายคนนี้เป็นศิษย์เก่งของบิดา ยกหม่อมฉันเป็นภรรยาด้วยหวังดี ** แต่ตัวเขารังเกียจเกลียดหม่อมฉัน หลังจากนั้นพาเดินทางย่างวิถี เมื่อมาถึงต้นมะเดื่อไม่รอรี จึงรีบเผยวจีบังคับนาง ** ให้ปีนขึ้นไปอยู่บนคาคบ แล้วหลีกหลบหนีไปจนไกลห่าง พยายามปีนลงหมดหนทาง จึงต้องค้างรอเวลากว่าจะตาย ** ด้วยเดชะผลบุญช่วยหนุนส่ง มีพระองค์ช่วยไว้ไม่เสียหาย ด้วยเมตตาปรานีมิวอดวาย และสุดท้ายได้เป็นราชินี ** จึงรู้ว่าหม่อมฉันนั้นหลงผิด ที่ได้คิดร่วมชายคาน่าบัดสี ให้เขาทิ้งเสียชื่อไม่มีดี ถึงวันนี้เห็นเขาเราสะใจ ** เคยคิดว่าเขาสำคัญอย่างที่สุด จนเป็นยอดมนุษย์สุดยิ่งใหญ่ ถึงวันนี้จึงรู้เป็นอย่างไร จึงหัวเราะออกไปอย่ากริ้วเลย ** ท้าววิเทหราชไม่อาจเชื่อ คงจะเหลือความจริงสิ่งไม่เผย ทิ้งหญิงงามอย่างนี้มีหรือเอย มโหสถลองเผยเฉลยมา ** มโหสถน้อมกราบให้ทราบเกล้า ผู้เป็นเจ้าชีวิตคิดหรรษา เพื่อสนองความต้องการองค์ราชา ได้ทรงทราบถึงคุณค่ายอดนารี ** อันสิริมงคลมากล้นค่า เปรียบดังฟ้าสูงส่งดำรงศรี ย่อมห่างไกลไปจากกาฬกัณณี ดุจปฐพีต่ำกว่าฟากฟ้างาม ** พระนางอุทุมพรมีสิริ สดใสไร้ตำหนิมิควรหยาม ปิงคุตตะกาฬกัณณีเปรียบของทราม พยายามอย่างไรไม่สัมพันธ์ ** องค์ราชาพอพระทัยในคำกล่าว มโหสถยกเรื่องราวใช่เสกสรร จึงหายกริ้วอุทุมพรคู่ชีวัน เหตุการณ์นั้นสมคำว่า “ฟ้ากับดิน”

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๙  ทรัพย์กับปัญญาอย่างไหนประเสริฐกว่ากัน

** ในวันหนึ่งถึงคราวเจ้าจอมราช เกิดข้องใจในคำปราชญ์มิอาจสิ้น จึงตรัสถามบัณฑิตแห่งธานิน เป็นเพื่อนคิดคู่ชีวินสิ้นกาลนาน ** ท่านลองคิดปัญญาหรือว่าทรัพย์ สิ่งใดนับว่าประเสริฐเลิศมาตรฐาน จงอ้างอิงสิ่งที่เห็นเป็นพยาน รีบกล่าวขานพูดมาอย่าเฉยเมย ** สีบัณฑิตผู้เก่งกล้าปัญญาเลิศ ความรอบรู้บรรเจิดรีบเปิดเผย ทรัพย์ประเสริฐกว่าสิ่งใดในโลกเลย พร้อมเฉลยเหตุผลของตนพลัน ** คนเรานี้มีตระกูลต่ำหรือสูง จะเป็นยูงเป็นกาอย่าไหวหวั่น มีหรือไร้การศึกษาไม่ต่างกัน ต่างใฝ่ฝันความสุขกันทุกคน ** ไม่มีทรัพย์สับสนต้องทนทุกข์ ไม่สนุกเลยหนาพาหมองหม่น ในที่สุดตกเป็นทาสเพราะความจน ต้องอดทนรับใช้เขาจนเราตาย ** อันชนใดมีทรัพย์สินสิ้นทุกข์เข็ญ แม้จะโง่ไม่ลำเค็ญเย็นเช้าสาย สุขอาจิณกินอยู่ดูสบาย ทรัพย์ประเสริฐมากมายดังกล่าวมา ** ถึงคราวที่มโหสถเอ่ยพจน์ไข ตอบสนองผู้เป็นใหญ่ในปัญหา เพื่อความรู้เพิ่มเติมเสริมศรัทธา น้อมทูลเกล้าเจ้าพาราไม่ช้าที ** ปัญหานี้มีคุณค่าคณานับ ถึงยากจนผลอาจกลับเป็นเศรษฐี ความรู้รอบตอบสนองต้องได้ดี ผู้ใดมีปัญญาน่าชื่นชม ** คนฉลาดเป็นอยู่รู้จักคิด ใช้ชีวิตมีสาระจะเหมาะสม ไม่มัวเมาหลงใหลใฝ่นิยม ในอารมณ์ฝ่ายชั่วตัวทำลาย ** ไม่หลงติดในรูปรสกลิ่นเสียง มีธรรมเคียงคู่ใจไม่แหนงหน่าย ทำสิ่งที่มีประโยชน์ไม่งมงาย เพียรขวนขวายทำกินไม่หมิ่นงาน ** เมื่อบังเกิดทุกข์ภัยก็ไม่พรั่น สู้บากบั่นแก้ไขใจห้าวหาญ ไม่ท้อถอยใช้ปัญญาฝ่าภัยพาล จนพ้นผ่านวิกฤตพิชิตมัน ** คนไม่มีปัญญาน่าสงสาร แม้มีทรัพย์มหาศาลไม่สุขสันต์ ประมาทใช้จนเพลินเกินจำนรรจ์ ไม่นานวันทรัพย์สินหมดรันทดทรวง ** ความพินาศฉิบหายมากรายกล้ำ เพื่อตอกย้ำความโง่โซโชติช่วง เหตุเกิดเพราะลำพองสมองกลวง เป็นผลพวงให้ย่อยยับแสนอัปรีย์

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑๐  เมียชาวนา

** มโหสถรับราชการสำราญยิ่ง เจ้าเหนือหัวพร้อมขวัญมิ่งมเหสี ให้ความรักความเมตตาและปรานี นับเป็นน้องเป็นพี่มีน้ำใจ ** อุทุมพรเรียกน้องชายด้วยหมายมั่น ผูกสัมพันธ์ดุจดังญาติปราศเงื่อนไข จะเกื้อกูลอุ้มชูดูกันไป หวังเพียงให้น้องชายสุขนิรันดร์ ** ครั้นน้องชายได้ย่างเข้าวัยหนุ่ม เกรงร้อนรุ่มเรื่องผู้หญิงแอบอิงฝัน จึงดำริจะหานางคู่ชีวัน เพื่อให้น้องสุขสันต์หรรษารมย์ ** มโหสถทูลว่าตัวข้าขอ หาคนที่ชอบพอและเหมาะสม มาเป็นผู้รู้ใจใฝ่นิยม ไว้ชื่นชมเคียงกายหมายเชิดชู ** อุทุมพรราชินีมิขัดข้อง จงทำตามความคิดน้องผู้ครองคู่ เมื่อพบพานคนต้องจิตคิดเลี้ยงดู พี่จะรับเป็นผู้สู่ขอนาง ** มโหสถไม่รอช้าบ่ายหน้ามุ่ง ไปทิศเหนือของกรุงมุ่งสรรค์สร้าง รีบไปยังจุดมุ่งหมายที่ปลายทาง คือตอนกลางของหมู่บ้านย่านชุมชน ** พบนางหนึ่งพึงจิตพิสมัย อรทัยเป็นชาวนาน่าฉงน มีเรือนร่างโสภาช่างน่ายล นฤมลแย้มยิ้มอิ่มอุรา ** ชื่อ “อมรกุมารี” สุดดียิ่ง เป็นยอดหญิงแห่งแคว้นแสนสง่า มโหสถรีบสู่ขอต่อบิดา รับนางมาเป็นคู่อยู่เคียงใจ ** เมื่อบิดามารดาอนุญาต รีบพานาฏกลับบุรีมิไถล ครั้นเมื่อถึงเวียงทองผ่องอำไพ ฝากนางไว้ที่ประตูผู้คุ้นเคย ** มโหสถคิดทดสอบเพื่อรอบรู้ ซึ่งนางคู่ชีวิตไม่คิดเฉย เป็นอย่างไรใจคอเธอนะเอย ขอทดสอบเพื่อเฉลยเผยความจริง ** ส่งชายที่เจ้าชู้ผู้เก่งกล้า รู้มายาเชี่ยวชาญการจีบหญิง สำเร็จไปทุกรายหมายพึ่งพิง ช่วยลองจีบขวัญมิ่งดวงชีวี ** อมรกุมารีมิแยแส ไม่คิดชายตาแลเอาแต่หนี มิเคยคิดจะสนใจไม่ใยดี เพราะนางมีรักให้เพียงชายเดียว ** มโหสถลองใช้อุบายใหม่ จึงบอกให้ฉุดคร่าน่าหวาดเสียว แล้วรีบนำนางมาอย่าช้าเชียว อย่าลดเลี้ยวชักช้าข้าจะรอ ** นางจำชายสามีนางมิได้ จึงหัวเราะแล้วร้องไห้แปลกจริงหนอ มโหสถเอ่ยถามถึงต้นตอ เป็นอย่างไรเราขอให้ชี้แจง ** เราหัวเราะเพราะชื่นชมบุญตัวนัก ได้เห็นวังที่น่ารักและสีแสง เจริญตาเจริญหูดูเหลืองแดง เป็นบุญแห่งตัวข้าได้มายล ** ที่ร้องไห้เพราะสงสารตัวท่านมาก จะตกยากในอเวจีที่หมองหม่น ถูกเผาไหม้เร่าร้อนสุดผ่อนปรน ต้องสู้ทนนานนับชั่วกัปกัลป์ ** เป็นเพราะว่าเรามีสามีแล้ว เปรียบเขาเป็นดวงแก้วหฤหรรษ์ ท่านล่วงเกินจะตกนรกพลัน ผิดลูกเมียเขานั้นบาปเกาะกิน ** มโหสถยินดีปรีดาแสน ดุจนางฟ้าจากเมืองแมนแสนถวิล บริสุทธิ์ผ่องใสไร้ราคิน ชั่วชีวินรักนางไม่ห่างไกล ** ขออนุญาตอุทุมพรมเหสี จัดขบวนรับนารีอย่างยิ่งใหญ่ เป็นคู่คิดคู่บารมีตลอดไป รักนวลใยขวัญตากว่าจะตาย

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑๑  ข้อหาเป็นกบฎ

** ปุโรหิตทั้งสี่มีอคติ คอยตำหนิด้วยจิตคิดมุ่งหมาย ใส่ความมโหสถหมดความอาย ว่ากบฏมุ่งทำร้ายต่อราชา ** มโหสถคิดว่าถ้าขืนอยู่ คงถูกผู้มีอำนาจวาสนา จับประหารเพราะหลงในถ้อยวาจา ของปุโรหิตผู้อิจฉามาเกลียดชัง ** จึงหลบหนีมุ่งประตูด้านทิศใต้ เพื่อจะไปบ้านช่างหม้อพอมีหวัง ได้รอดตายหมายพึ่งประหนึ่งรัง เปรียบดุจดังนกกาบินหาคอน ** ที่บ้าน “ทักษิณวยมัชฌคาม” ขออยู่ตามประสาพาทอดถอน ร้อนถึงเทวดาพาร้าวรอน ต้องดับร้อนผ่อนปรนจนคลี่คลาย ** จึงไปเฝ้าท้าววิเทหราช ที่หน้าอาสน์เกริกไกรในตอนสาย เพื่อจะถามปัญหาหวังท้าทาย มีนักปราชญ์มากมายให้ตอบมา **ใครเอ่ยยิ่งต่อยตียิ่งเป็นที่รัก ยิ่งตระหนักรักเขาเฝ้าปรารถนา ไม่เคยคิดจะลืมเขาแม้สักครา รักเท่าดินเท่าฟ้ามารวมกัน ** จึงมอบให้ทั้งสี่ปุโรหิต ช่วยกันคิดตอบปัญหาพาสุขสันต์ คนทั้งสี่ตอบไม่ได้น่าอายครัน คงโดนคนเย้ยหยันกันทั้งเมือง ** เทวดาจึงบอกให้พามโหสถ มาตอบถ้อยร้อยพจน์ให้รู้เรื่อง จงรีบตามเขามาอย่าขุ่นเคือง เพื่อจะได้ประเทืองเรืองปัญญา ** อำมาตย์จึงรีบไปบ้านช่างหม้อ ไม่รีรอบอกเรื่องราวกล่าวกถา ให้มโหสถรู้ความตามวาจา ของเทพไทเทวามาถามไว้ ** มโหสถนั่งปั้นหม้อมิรอช้า มิผลัดเปลี่ยนเสื้อผ้าที่สวมใส่ มีร่างกายเลอะเทอะด้วยเหงื่อไคล ก็มิคิดสนใจรีบไคลคลา ** วิเทหราชมองเห็นมโหสถ จึงรู้ว่าไม่กบฏดังกล่าวหา มโหสถรีบกราบทูลองค์ราชา เกรงจะช้าเสียการงานสำคัญ **  ตอนที่ลูกเด็กเด็กยังเล็กนัก แม่ฟูมฟักให้ดื่มนมจากถัน ใช้เท้าถีบมือตีทุกวี่วัน แม่จำนรรจ์บอกว่าน่ารักจัง

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑๒  ผูกมิตร

** ท้าววิเทหราชชาติกษัตริย์ ผู้ครองรัฐมิถิลาพาสุขัง ทรงโปรดปรานมโหสถหมดชิงชัง ไม่อีนังการยุยงหลงวาจา ** ได้มอบหมายราชกิจมีสิทธิ์ขาด พร้อมทั้งมีอำนาจสางปัญหา แต่งตั้งให้สอนธรรมจำนรรจา แก่องค์พระราชาฟังตามกาล ** มโหสถทำหน้าที่อย่างดียิ่ง ผลดีจริงเกริกไกรแผ่ไพศาล ได้ติดต่อต่างเมืองเรืองโอฬาร เพื่อทำการค้าขายหมายกำไร ** พวกพ่อค้าวาณิชคิดหมายมั่น นำสินค้าแลกเปลี่ยนกันไม่หวั่นไหว ความเจริญรุ่งเรืองประเทืองใจ เกิดขึ้นในราชธานีบุรีรมย์ ** มโหสถได้ชี้แนะแก่จอมราช ด้วยมุ่งมาดป้องกันภัยใฝ่สุขสม ทำเครื่องราชูปโภคโลกชื่นชม มีคุณค่าเอกอุดมมอบทุกเมือง **เครื่องราชูปโภคมีสี่ชนิด ช่างสวยงามวิจิตรจนลือเลื่อง ประกอบด้วย “กุณฑล” ยลรองเรือง ประดับหูฟูเฟื่องเรืองวิไล ** อีก “ฉลองพระบาท” หรือรองเท้า สวยไม่เบา “ดอกไม้ทอง” งามผ่องใส “พระแสงขรรค์” อีกอย่างช่างไฉไล รวมกันได้เป็นสี่ที่คู่ควร ** พระองค์จงสลักพระนามไว้ แล้วมอบให้นักรบจนครบถ้วน นำไปมอบถวายดังใคร่ครวญ หนึ่งร้อยเอ็ดตามจำนวนเจ้านคร ** แล้วมอบให้นักรบครบทั้งสิ้น มอบดวงจินต์อยู่รับใช้ไม่ถ่ายถอน อยู่ที่เมืองเหล่านั้นไม่ผันจร กลับมายังเมืองนอนบ้านเกิดตน ** หวังจะให้พวกเขาเป็นตาหู ได้รับรู้เรื่องต่างต่างไม่ตกหล่น เป็นไส้ศึกสอดส่องผองเล่ห์กล ของราชาทุกคนผลอนันต์ ** ผู้ใดคิดไม่ดีตีตนห่าง จะเข้าใจกระจ่างทุกสิ่งสรรพ์ เมื่อรู้ก่อนแก้ไขได้โดยเร็วพลัน เหตุการณ์ไม่คับขันแก้ทันการ ** นับว่าเป็นความคิดจิตฉลาด ของนักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ในราชฐาน มโหสถคนซื่อสัตย์คอยจัดการ ให้ภูบาลจอมบดีผู้มีบุญ

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

[/url]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑๓  วางแผนรบ

** ในบรรดาร้อยเอ็ดเมืองเลื่องลือชื่อ หนึ่งนั่นคือจุลลนีที่ว้าวุ่น แสวงหาอำนาจมาค้ำจุน สนองคุณของกิเลสเหตุภัยพาล ** ตามคำกราบบังคมทูลปุโรหิต ปิยะมิตร “เกวัฏฏะ” ผู้กล้าหาญ ให้รวบรวมเป็นหนึ่งพึงสำราญ เป็นเมืองขึ้นบริวารของเมืองเรา ** ในที่สุดจุลลนีทำสำเร็จ หนึ่งร้อยเอ็ดพาราถึงคราเศร้า ต้องตกเป็นเมืองขึ้นถึงมึนเมา แสนอับเฉาเกินกว่าคราครั้งใด ** ส่วนมิถิลากล้าหาญชาญฉลาด ไม่สามารถตีเอาเขายิ่งใหญ่ จึงล้อมเมืองเคืองขุ่นว้าวุ่นใจ ทำอย่างไรจะตีได้เฝ้าใคร่ครวญ ** พระเจ้าวิเทหราชอาจหาญกล้า ให้มโหสถตรวจตราในทุกส่วน ทั้งรุกรับกลวิธีที่สมควร ตามกระบวนกลศึกฮึกเหิมครัน ** ในขั้นแรกส่งสายลับคอยจับผิด ที่กองทัพปัจจามิตรคิดหยามหยัน สืบดูข่าวความเคลื่อนไหวในทัพนั้น เพื่อแก้ไขได้ทันไม่เสียการ ** ขั้นที่สองรอบกำแพงให้ปลูกข้าว เพื่อบอกกล่าวศัตรูรู้ข่าวสาร ว่าเมืองมิถิลาสุขสำราญ มีข้าวปลาอาหารแสนอุดม ** ขั้นที่สามให้คัวทรายและน้ำโคลน เทใส่พวกห้อยโหนให้สามสม ปีนกำแพงเพื่อเข้าวังหวังรื่นรมย์ ได้ชื่นชมสมบัติขัตติยา ** ขั้นที่สี่ให้ชาวเมืองมารวมกลุ่ม ร่วมชุมนุมบรรเลงเพลงเริงร่า พากันเลี้ยงอาหารและข้าวปลา เพื่อต้องการแสดงว่าอย่าวุ่นวาย ** ฝ่ายท้างจุลลนีกรีฑาทัพ หมายจะจับวิเทหราชดังมาดหมาย ถ้าจับได้จะเหยียบย่ำและทำลาย เราจะฆ่าให้ตายแล้วยึดเมือง ** ฝ่ายทหารในกำกับมโหสถ ไม่ละลดตอบโต้ได้ใจฟูเฟื่อง ใช้กลยุทธกลวิธีมิสิ้นเปลือง ชีวิตพลเมืองชาวมิถิลา ** ในที่สุดจุลลนีต้องหนีพ่าย แตกกระจายกลับไปไม่เป็นท่า ทั้งหมดนี้ไปได้สวยด้วยปัญญา มโหสถสร้างสรรค์มาสนองคุณ

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ

[สมพงศ์ ชูสุวรรณ]

พระเจ้าสิบชาติ  พระชาติที่ ๕  พระมโหสถ

ตอนที่ ๑๔  ศัตรูกลับเป็นมิตร

** จุลลนีและวิเทหราช เป็นคู่แค้นอาฆาตที่คุกกรุ่น เหมือนถ่านร้อนรอเวลาลุกเป็นจุณ เมื่อได้รับแรงหนุนจากเชื้อเพลิง ** มโหสถอยากเป็นมิตรคิดหย่าศึก ด้วยปัญญาล้ำลึกนึกคิดใหม่ สองธานีผูกสัมพันธ์กันวันใด เกิดความสุขที่ยิ่งใหญ่ในแผ่นดิน ** มโหสถเป็นสื่อกลางสางปัญหา ที่บังเอิญเกิดมาจนหมดสิ้น ได้เสริมสร้างความปรองดองสองธานิน ชนทั่วถิ่นยินดีและปรีดา ** จุลลนีสร้างสัมพันธ์ฉันมิตรแท้ มอบให้แก่วิเทหราชดังปรารถนา ยก “ปัญจาลจันที” ที่โสภา ผู้เป็นราชธิดาของพระองค์ ** ให้เป็นมเหสีจอมกษัตริย์ ผู้เป็นฉัตรมิถิลาวาสนาส่ง วิเทหราชทรงโปรดปรานยอดอนงค์ มีโอรสสืบสันตติวงศ์ต่อกันไป ** ครั้นวิเทหราชสวรรคต พระโอรสอภิเษกขึ้นเป็นใหญ่ มโหสถกราบลาเพื่อคลาไคล สัญญาใจมีไว้ให้จุลลนี ** พระองค์เคยทรงชวนไปอยู่ด้วย จะชูช่วยให้สบายไม่หน่ายหนี มอบยศถาบรรดาศักดิ์ให้ได้ดี ความมั่งมีทรัพย์สินศฤงคาร ** มโหสถจึงกราบทูลพระองค์ว่า ขอเป็นข้าวิเทหราชผู้อาจหาญ ไปจนกว่าพระองค์ทรงวายปราณ จึงจะยอมถวายงานการทั้งปวง ** พระเจ้าจุลลนีดีใจนัก ต้อนรับให้พึ่งพักอย่างใหญ่หลวง พร้อมบริวาร ภรรยา น่าชื่นทรวง ทรงรักห่วงคนผู้นี้เท่าชีวา ** พระราชทานบ้านเรือนเหมือนกับญาติ พร้อมข้าทาสสินทรัพย์นับสูงค่า หมู่บ้านแปดสิบตำบลชนพัฒนา เพื่อดำรงชีวาอย่างแยบยล ** มโหสถรับราชการงานทั้งหลาย ด้วยมุ่งหมายสร้างสุขในทุกหน ไม่เห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อยปวดเมื่อยตน ชาวประชาทุกคนสุขสำราญ ** อยู่กับจุลลนีมีความสุข ปราศจากทุกข์จนชีวิตอวสาน มีปัญญาเป็นอาวุธตลอดกาล สร้างประโยชน์อันยาวนานชั่วชีวิน

สมพงศ์  ชูสุวรรณ
บ้านกัลปังหา
ข้อมูล : พระเจ้าสิบชาติ  สำนักพิมพ์ธรรมสภา  
ภาพประกอบเรื่อง : ไพบุลย์  อินทศรี
บรรยายภาพ : บรรจบ  บรรณรุจิ